طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین
طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین به عنوان انقلابی در ساخت سازه های بزرگ زیرزمینی برای اولین بار در دهه ۷۰ میلادی ، در ساخت ایستگاههای مترو شهرهای پاریس و میلان مورد استفاده قرار گرفته و به منظور کاهش زمان و هزینه های اجرایی و کاهش اختلال در ترافیک شهری به کار گرفته شد. در سالهای اخیر و در پروژههای بزرگ استفاده از این روش نوین ساخت با نام بالا به پایین به دلیل مزایای عمده خود کلا جایگزین روش‌های سنتی در کشورهای صنعتی شده است؛ به گونه ای که امروزه این روش مختص به ساخت و سازهای زیرزمینی و برج‌های بلند با زیرزمین‌های عمیق شده است.
اجرای گودبرداری پس از طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین یا همان تاپ دان فرآیند گودبرداری همزمان با فرآیند احداث سازه انجام می‌گیرد.
مراحل اجرایس پس از طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین برای هر پروژه متناسب با نوع و شرایط خاص آن ممکن است اندکی متفاوت باشد.
استفاده از طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین در گودبرداری ضریب ایمنی بسیار بالایی دارد، زیرا روش خود مهار می باشد. گودبرداری به روش ساخت از بالا به پایین ، همزمان با پیشروی طبقات زیرزمین، امکان اجرای روسازه بالاتر از سطح زمین را نیز فراهم می نماید. از دیگر مزایای این روش کاهش چشمگیر احتمال وارد شدن خسارت به سازه های هم جوار حساس به تغییر شکل و حرکت خاک ، می باشد. علاوه بر موارد ذکر شده، افزایش سرعت اجرای پروژه به دلیل امکان اجرای هم زمان روسازه و زیرسازه، مزیت دیگر این روش محسوب می گردد.
با حذف سازه حائل موقت در این روش، در هزینه های اجرایی صرفه جویی می گردد. طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین ، امکان اجرای همزمان فعالیت های ساخت سازه ، تاسیسات مکانیکی و برقی را به طور همزمان فراهم می نماید. از دیگر مزایای این روش می توان به عدم نیاز به رضایت همسایگان و در پی آن کاهش مشکلات حقوقی اشاره نمود.
طراحی گود برداری به روش ساخت از بالا به پایین در کنار مزایای بیشمار دارای معایبی نیز می باشد. یکی از این معایب نیاز به تامین روشنایی و هوادهی در عملیات اجرایی زیر سقف ها است. همچنین نیاز به مطالعات طراحی ویژه ای دارد. از دیگر معایب این روش، پرهزینه بودن عملیات حفاری و خاکبرداری از زیر سقف ها نسبت به سایر روش های متداول گودبرداری می باشد.
