فرایند تولید چینی چگونه است؟

[زمان تقریبی مطالعه : ۹ دقیقه]

فرایند تولید چینی چگونه است؟

ظروف چینی غذاخوری به فرآورده‌هایی از صنعت سرامیک اطلاق می‌گردد که به منظور مصارف غذاخوری مورد استفاده قرار می‌گیرند (به استثناء ظروف سرامیکی مورد استفاده برای پخت و پز).

فرآیند تولید ظروف چینی را ادامه مطلب به طور مفصل ارائه داده ایم تا شما سرمایه گذران عزیزی که تمایل به ایجاد این چنین واحدی دارید با تولید ظروف چینی آشنا شوید.

۱-آماده سازی مواد اولیه                6-پخت بیسکوئیت                        11-فرم دهی پرس

۲-آماده سازی دوغاب                   7-لعاب زنی                                12-پخت لعاب

۳-ریخته گری                            8-ساخت دوغاب                          13-دکور زنی

۴-خشک کردن                          9-فیلتر پرس                              14-پخت دکور

۵-قالب سازی                           10-اکسترود کردن                         15-درجه بندی

۱۶-بسته بندی

فرایند تولید برطبق موارد زیر طبقه بندی می شود :

۱-آماده سازی مواد اولیه :مواد اولیه سخت بدنه (فلدسپات وکوارتز)در آسیاب های گلوله ای نرم وتبدیل به دوغاب وپس ازتایید آزمایشگاه از نظر فرمول وویسکوزیته وسای ر مشخصات دوغاب روی سرند تخلیه شده ومواد خارجی سرند به بلانجرمنتقل میشوند.در بلانجرسایرمواد اولیه نرم اضافه می شوندودوغاب هم زده مشودتا به مشخصات فنی (ویسکوزیته

،چگالی و .....) فرمولاسیون مطلوب برسد .سپس بلانجرروی الک مغناطیسی تخلیه میشودتا مواد درشت یا آهنی آن جداشوددوغاب تصفیه شده جهت جاافتادن در مخازنی بمدت دوروز نگهداری می شود.

۲-فرم دهی وریخته گری: دوغاب جاافتاده برای تولید ظروف بااشکال پیچیده مثل قوری ،گلدان و ...... در قالبهای گچی که در کارخانه ساخته می شود ریخته گری می کنند شکل خارجی ظروف مثل قالب وداخل آنها پراز مواد اولیه است پس از مدتی که جدار بیرونی ظروف خشک شد قالبها رابرگردانده درون قالبها راخالی میکنندوجدار باقیمانده پس از خشک شدن از قالب جدا شده وبرای خشک کردن وپخت فرستاده می شوند .ظروف دوارساده با ماشین نرم شکل داده می شود.برای تامین خمیر مورد نیاز ماشین فرم دوغاب را توسط ماشین پرس آبگیری می کنند وخمیر حاصل در دستگاه اکسترودر –استوانه هایی به قطر مورد نیاز ظروف به به نام کالباس تبدیل میشود-کالباس به طولهای مناسب بریده شده ودر دستگاه فرم دهی قرار میگیرد.طرز کار ماشین مثل چرخهای کوزه گری است.

۳- پخت اولیه ولعاب زنی وپخت لعاب ظرووف پس از فرم دهی در تجهیزات خشک کن با دمنده هوای گرم قرار می گیرند .پس از خشک شدن ظروف خشک شده در کوره بیسکویت با دمای ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد پخته وسپس برای لعاب زنی استفاده می شوند . لعاب به روش تولید دوغاب بدنه تولید شده وظروف تخت توسط پیستوله لعاب کاری شده وظروف با سطوح مخفی توسط غوطه وری در مخزن لعاب، لعاب کاری می شوند.پس از خشک شدن لعاب محصولات جهت پخت لعاب به کوره فرستاده میشوند وتا دمای ۱۳۰۰ درجه حرارت می بینند.محصول این مرحله چینی سفید نام دارد.

۴- دکور زنی ومراحل تکمیلی: چینی سفید توسط عکس برگردان نسوز وقلم ورنگ تزئین می شود. به منظور تثبیت دکور پس از ظروف زنی دکور پخته می شوداین عمل توسط کوره دکور در دمای حدود ۶۰۰ درجه انجام می شود .ظروف آماده درجه بندی ودسته بندی می شوندوجهت فروش به انبار محصول ارسال می شوند .لازم به توضیح است که

دوغاب اضافه وبرگشتی از قسمت لعاب پس از اینکه درصد مواد لازن آن تامین شدو به تایید آزمایشگاه رسیددوباره به مخازن نگهداری دوغاب اضافه میشود .همچنین قالب های گچی در فرآیند توسط قسمت قالب سازی موسوم به قالب مادر ساخته می شود.

مواد اولیه تولید ظروف چینی

مواد اولیه تشکیل دهنده چینی عبارتند از : کائولن  ، فلدسپار ، سیلیس ، بال کلی ، دولومیت ، کربنات کلسیم ، تالک ، اکسید روی که به اختصار توضیحاتی می دهیم .

۱- کائولن

کائولن یک اصطلاح اقتصادی است که برای کانسارهای رسی تقریباً سفید به کار می رود. این کانسارها اغلب شامل کانی کائولینیت و یا فرآورده های بدست آمده از آن می باشند. در گذشته اصطلاح خاک چینی به عنوان مترادف کائولن استفاده می شد. نام کائولن از کلمه کائولینگ چینی به معنای تپه سفید مشتق شده است که از آن خاک کائولن استخراج می شده است .

   کائولن از مجموعه کانیهای رسی بوده و فرمول شیمیایی آن H4Al2Si2O9 می باشد .کانی های کائولن شامل کائولینیت، دیکیت، ناکریت و هالوزیت می باشد. فراوان ترین کانی این گروه کائولینیت می باشد. همه این کانی ها جزء کانی های آلومینو- سیلیکات می باشند که در سیستم مونوکلینیک و یا تری کلینیک متبلور می شوند. از مهم ترین خصوصیات کانی شناسی رس های کائولن نرمی و عدم سایندگی آنها می باشد. سختی کائولن در مقیاس موهر در حدود ۲-۵/۲ می باشد. این نرمی در کاربردهای صنعتی آن یک مزیت محسوب می شود.

   رس های کائولن اکثراً از آلتراسیون کانی های آلومینیوم سیلیکات در نواحی گرم و مرطوب بوجود می آیند. فلدسپات ها از جمله کانی های عمومی منشاء پیدایش آنها می باشد. پلاژیوکلاز فلدسپارها (سدیم یا پتاسیم) معمولاً در ابتدا کائولینه می شوند. فلدسپارهای پتاسیک به کندی آلتره شده و تولید کائولن های مخلوط با سریسیت دانه ریز، ایلیت یا هیدروموسکویت می کند.

   به طور خلاصه خصوصیات مهم کائولن، که مصارف متعدد آن را سبب شده است می توان به صورت زیر نام برد :

   1- از نظر شیمیایی در گستره وسیعی از تغییرات PH بدون تغییر می ماند.

   2- داشتن رنگ سفید که آن را به صورت ماده رنگی قابل استفاده می سازد.

   3- دارا بودن خاصیت پوششی بسیار خوب

   4- نرمی و غیر سایشی بودن آن

   5- قابلیت اندک هدایت جریان الکتریسیته و گرما

   6- قیمت ارزان

کاربرد کائولن : مهمترین کاربردهای کائولن بعنوان رنگدانه (در کاغذ، پلاستیک، رنگ، لاستیک، چسب، بتونه و ...)، پلاستیک سازی (ایجاد سطح صاف، پایداری در جهات مختلف و مقاوم در برابر مواد شیمیایی)، کاغذ سازی، رنگ سازی، لاستیک سازی (پرکننده و افزایش مقاومت در برابر سایش و صلبیت)، سرامیک سازی، صنایع نسوز (حاوی درصد مناسب آلومین)، در صنایع شیمیایی بعنوان کاتالیزور، افزودنی سیمان، تولید زئولیت و سولفات آلومینیوم، فایبرگلاس، ظروف دارویی، حشره‌کش‌ها، غذای حیوانات و ... میتوان نام برد.

   کائولن یا خاک چینی به رنگ سفید بیشترین کاربرد را در تولید چینی و سرامیک دارد.

  کشورهای تولید کننده :  آمریکا، روسیه، جمهوری چک و برزیل بزرگ ترین تولید کنندگان کائولن می باشند.

۲- فلدسپار

 طبق نظر Deer در سال ۱۹۶۶ (Feldspar) از کلمه سوئدی Fied و Spath منشاء گرفته است. کاسل و وینگسون در سال ۱۹۶۰ به منشاء آلمانی  Feldspar اشاره کرده اند بدین صورت که کلمه آلمانی Spar به هر ماده ای که شفاف و یا نیمه شفاف بوده و قابل بهره برداری باشد اطلاق می گردد.

کانی فلدسپات در حدود۶۰% سنگهای پوسته جامد زمین را در بر می گیرند. بطوریکه ۶۰% سنگهای آذرین، ۳۰% سنگهای دگرگونی و ۱۰% سنگهای رسوبی را  فلدسپاتها اشغال کرده اند. فلدسپات ها بخشی از کانیهای سنگهای آذرین و به خصوص سنگهای آذرین اسیدی می باشند.

فلدسپاتها به سه گروه کلسیک، پتاسیک و سدیک تقسیم‌بندی می‌شوند. آنورتیت به فرمول شیمیایی (CaAl2Si2O8) فلدسپات نوع کلسیک است و آلبیت به فرمول شیمیایی (NaAlSi3O8) فلدسپات نوع سدیک و پتاسیم فلدسپات به فرمول شیمیایی (KAlSi3O8) فلدسپات نوع پتاسیک آن است.

خواص فیزیکی فلدسپاتها : رنگ فلدسپاتها تابع مواد فرعی موجود در آنها بوده و ممکن است به رنگهای سفید، خاکستری، قرمز، زرد، قهوه ایی، سبز و غیره باشد. سختی فلدسپاتها حدوداً ۶ و وزن مخصوص آنها از ۲.۵ تا ۲.۷۵ متغیر است. همه فلدسپاتها دارای درخشندگی و جلای شیشه ای بوده و شکستگی صدفی دارند و به راحتی صیقل می شوند.

درجه ذوب فلدسپاتها به ترکیب شیمیایی آنها بستگی دارد. فلدسپاتهای پتاسیم دار در ۱۱۷۰ درجه سانتیگراد، فلدسپاتهای سدیم دار در ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد و فلدسپاتهای کلسیم دار در ۱۵۵۰ درجه سانتیگراد ذوب می شوند. ذوب شدن فلدسپات پتاسیک غیر متجانس است زیرا هنگام ذوب شدن مایع  SiO2 آزاد می شود و جامد لوسیت باقی می ماند. بنابراین فلدسپاتهای میانه مانند فلدسپاتهای پتاسیم- کلسیم دار درجه ذوب متغیری خواهند داشت که به مقدار عناصر کلسیم، سدیم و یا پتاسیم بستگی دارد.

انواع فلدسپاتها : کانی های گروه فلدسپات بسیار گوناگون هستند و با جانشینی یونهای مختلف به اسامی گوناگون نامگذاری می شوند مثلاً:

۱-ارتوکلاز KALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم)

۲-آلبیت NaALSi3O8 (وجود عنصر سدیم)

۳-آنورتیت CaALSi3O8 (وجود عنصر کلسیم)

همچنین این کانی ها می توانند با اختلاط با یکدیگر کانی های جدیدی را تشکیل دهند که برخی از آنها عبارتند از:

۱-میکروکلین KALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم و آلومینیم)

۲-سانیدین (K,Na)ALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم، سدیم و آلومینیوم)

با توجه به ترکیب شیمیایی فلدسپاتها از نظر دارا بودن یونهای مختلف از قبیل پتاسیم، سدیم و کلسیم و همچنین نحوه تشکیل آنها از نظر درجه حرارت محیط می توان انواع آنها را در طبیعت به شرح زیر تقسیم نمود.

الف) فلدسپاتهای الکالن یا ارتوکلاز مثل میکروکلین و سانیدین

ب) فلدسپاتهای کالکوسدیک یا پلاژیوکلاز مثل آلبیت و آنورتیت

ج) فلدسپاتهای سنگین (هیالوفان)

موارد مصرف فلدسپاتها : آلکانی فلدسپاتها مصارف صنعتی فراوانی دارند، ولی کاربرد صنعتی پلاژیوکلازها اندک است. آلکانی فلدسپاتها همراه با گرانیتها، آپلیتها، آراسکیتها و رگه‌های کوارتز فلدسپات پیدا می‌شوند. آلکانی فلدسپاتها از پگماتیتها به روش نمک جوری جدا می‌شوند. در حالی که تهیه آنها از گرانیتها، آپلیتها و الاسکیتها به روش فلوتاسیون انجام می‌گیرد. میکاوتورمالین از جمله کانیهای مزاحم آنها به حساب می‌آیند.

از فلدسپات سدیک به سبب این که دمای ذوب پایین (cْ ۱۱۵) چسبندگی مکم و سایر موارد در تهیه انواع لباسها و شیشه استفاده می‌کنند، حال آنکه فلدسپات پتاسیک در اکثر موارد به عنوان کمک ذوب و ماده اصلی سازنده ساخته‌های سرامیکی کاربرد دارد. از آن جا که میزان مصرف فلدسپات پتاسیک در سطح بالاتری قرار دارد، ارزش اقتصادی آن نیز از فلدسپات سدیک بیشتر است.

 در حدود ۶۵ درصد از آلکالی فلدسپاتها در صنایع شیشه سازی، ۳۰ درصد در صنایع سرامیک و ۵ درصد دیگر به عنوان پرکننده و دیگر موارد به مصرف می‌رسد. در صنایع شیشه سازی از فلدسپات برای تأمین آلومینیوم و سدیم مورد نیاز شیشه استفاده می‌شود. در ساخت انواع محصولات سرامیکی از آلکانی فلدسپات بهره می‌برند.

کشورهای تولیدکننده : بیشترین تولید کننده فلدسپات در دنیا در سال ۱۹۹۰ ایتالیا با ۱۵۹۰۰۰۰ تن و بعد از آن کشورهای آمریکا، شوروی ، فرانسه، آلمان، کره جنوبی و برزیل بوده اند. در ایران نیز میزان تولید در سال ۱۳۵۵ حدود ۹۰۰۰ تن و در سال ۱۳۸۲ بالغ بر ۲۴۰۰۰۰ تن بوده است.

۳-سیلیکات سدیم

سیلیکات سدیم به صورت گلوله های شفاف، بدون آب و پودر شیشه یا پودر آبدار خرید و فروش می‌شود. این ماده در کنترل سایندگی لوله های آب و فرمول بندی لعاب و مینا بکار می رود. انواع محلول مایع آن در صابون‌سازی، پاک کننده‌های صنعتی و عمومی، چسب، سیمان‌سازی، ‌رنگ و پوشش، قالب ریخته‌گری، شناور‌سازی کانه، پایدارسازی پراکسید و کنترل خوردگی در لوله های آب و پیش ماده سیلیس مخلوط زئولیت کاربرد دارد.

سیلیس ته‌نشین شده: از واکنش سیلیکات سدیم با اسید سولفوریک یا اسید کلریدریک طی شرایط مشخصی سیلیس ته نشینی تولید می شود که بدلیل خواصی از قبیل درخشندگی بسیار بالا و تخلخل کم از آن به عنوان پر کننده ریز دانه و ضد لغزش در لاستیک (لاستیک خودرو و کفپوش) PVC، پلی الفین، فیلم LDPE و جداکننده های ریز منفذی باتری های سربی، پخش کننده، حمل کننده و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود.

۴- کربنات کلسیم

کربنات کلسیم جامد سفید رنگی است که بطور فراوان در ترکیب صخره‌ها در تمام نقاط جهان یافت می‌شود. مهمترین کانیهای آن ، آراگونیت ، سنگ آهک ، ماربل و تراورتن است. به مقدار بسیار کم در آب حل می‌شود. اما در آبی که CO2 محلول داشته باشد، بطور کامل حل شده ، ایجاد کربنات کلسیم می‌کند. انحلال کربنات کلسیم در آبهای جاری که مقداری CO2 محلول دارند، باعث ایجاد سختی در آب می‌شود.

صابون در آبهای جاری بخوبی کف نمی‌کند، اما سختی حاصل از کربنات و بی‌کربنات کلسیم ، موقت بوده ، با جوشاندن آب رفع می‌شود. آستالاگمیت و آستالاگتیت‌های درون غارها از واکنش سنگ آهک با آبهای حاوی CO2 ایجاد شده است. کربنات کلسیم به دو شکل کریستالی یافت می‌شود که کلسیت به شکل هگزا گونال و آراگونیت به صورت رومبو هیدرال است.

کاربردها : کربنات کلسیم در اثر حرارت با از دست دادن CO2 به آهک تبدیل می‌شود که از آن در کارهای ساختمانی ، در صنعت استخراج آهن و تولید فولاد به‌عنوان کمک ذوب و برای تهیه کاربید کلسیم استفاده می‌شود. از آهک در کشاورزی برای اصلاح خاک و تنظیم PH آن استفاده می‌شود. کربنات کلسیم در پزشکی به‌عنوان آنتی اسید برای خنثی کردن اسید معده بکار می‌رود. کربنات کلسیم یک ماده شیمیایی بی‌خطر یا بسیار کم‌خطر است که تنفس یا خوردن آن و یا تماس با پوست و چشم (البته در مدت زمان کم) خطری ایجاد نمی‌کند.

فرایند تولید ظروف چینی برای هتل ها و رستوران ها

انتخاب مواد اولیه معدنی بال میل نمودن مواد اولیه و تهیه دوغاب از آن - تهیه کیک توسط دستگاه فیلتر پرس – تهیه کالباس توسط دستگاه اکسترودر – فرم دهی قطعات توسط دستگاه فرمینگ – خشک کردن قطعات – ارسال قطعات به کوره بیسکویت با درجه حرارت C ۱۰۰۰ -۹۰۰   - لعاب زدن قطعات بیسکویت پس از خروج از کوره بیسکویت (در این مرحله رنگ انتخابی یا دلخواه که مایل هستند لعا ب می زنند ) – ارسال قطعات بیسکویت لعاب خورده به کوره لعاب با درجه حرارتC۱۴۰۰وسیکل ۲۸ ساعت کنترل کیفی قطعات به درجه ۱و۲و۳   - دکور قطعات با عکس برگردان ( یا آرم هتل،رستوران )   ارسال قطعات دکور شده به کوره با درجه حرارتC ۹۰۰ –۸۵۰   - کنترل نهائی قطعات پس از خروج از کوره دکور – و بسته بندی سفال و سرامیک یک پخت دارند زیرا توجیه اقتصادی برای دوبار پخت ندارد .

درپخت مرحله اول چینی شکل داده شده را بیسکویت می نمایند بخاطر اینکه بعد از پخت حالت تردگرفته شود .

 مهم ترین خاصیت بیسکویت آن است که جذب آب دارد و از همین حالت استفاده می شودکه موقع لعاب دادن لعاب را بخود بگیرد و فاکتور تشکیل دهنده ضخامت لعاب همین جذب آب بیسکویت می باشد . وبهترین این است که تا ۲۴% جذب آب داشته باشد که به پخت کوره وخواص مواد اولیه مصرفی بستگی دارد .

در مرحله دوم پخت که پخت اصلی می باشد بعد از لعاب خوردن مجددا وارد کوره لعاب می شود و از زمانیکه وارد کوره می شود ۵ مرحله طی می شود .

۱. منطقه پیش گرم کن                                        C ۳۰۰       تا ۲۰۰      درجه

۲. اکسیداسیون                                                  C   ۱۱۵۰     تا ۱۰۰۰     درجه     

۳. منطقه احیا ء یا جهنم                                       C ۱۴۱۰      تا ۱۳۵۰     درجه 

۴. منطقه خنثی                                                           ۰

۵. منطقه خنک کننده

نهایت از کوره که بیرون می آید زیر ۱۵۰ درجه می باشد

آزمون در رابطه با چینی سفید خروجی از کوره  لعاب  ( محصول نهائی)

۱. آزمون مقاومت در مقابل ضربه به ازاء هرمیلیمتر ضخامت ۲۲ % کیلو گرم نیرو بر سانتی متر مربع مقاومت داشته باشد

۲. آزمون سختی با استفاده از کانی آپاتیت  با سختی ۵ موس و کشیدن آن به روی محصول هیچ خط و خراشی نیافتد .

۳. مقاومت در برابر تغییر دما تا C ۲۰۰ –۱۸۰  درجه باشد

۴. جذب آب بدنه پس از پخت لعاب صفرباشد

۵. پایداری و مقاوم در مقابل مواد شیمیائی

۶. مقاوم در برابر تغییر رنگ و آتش سیگار

محصولات هارد پرسلان دارای سختی با لای شفافیت و سفیدی با لای لعاب میباشد و در نوع هتلی به دلیل ضخامت لبه های آن، مقاوم در مقابل ضربه بیشتر است و قابل استفاده در فر ، آون، میکروویو ، ظرف شوئی  می باشد .

ویژ گی چینی درجه یک  برای هتل ورستوران

• دفرمه نباشد

• لب کلفت داشته باشد

• مقاوم دربرابر ضربه  ( به ازاء هر میلی متر ضخامت ۲۲% کیلو گرم نیرو بر سانتی مترمربع )

• مقاوم در برابرتغییر رنگ و آتش سیگار .

• مقاوم در مقابل تغییر ناگهانی دما ۲۰۰ – ۱۸۰  درجه سانتی گراد

• وزن  منا سب هر قطعه (سبک تر)

• شکل هندسی مناسب برای موارد مصرفی خاص

• ضد خش بودن

• پایداری دربرابر مواد شمیائی

• شفاف و سفید بودن لعاب

• جلای لعاب

• سطح صاف و صیقلی (یکدست بدون موج)

• جذب آب صفر (در حالت چینی )

• قابل استفاده در فر، آون ، میکرو ویو ، ظرف شوئی .

• بهتراست نوعی انتخاب ویاطراحی شود که بتوان تعداد زیادی را روی هم قرارداد بخصوص فنجان ها