فرایند تولید چینی چگونه است؟
فرایند تولید چینی چگونه است؟
ظروف چيني غذاخوري به فرآوردههايي از صنعت سراميك اطلاق ميگردد كه به منظور مصارف غذاخوري مورد استفاده قرار ميگيرند (به استثناء ظروف سراميكي مورد استفاده براي پخت و پز).
فرآیند تولید ظروف چینی را ادامه مطلب به طور مفصل ارائه داده ایم تا شما سرمایه گذران عزیزی که تمایل به ایجاد این چنین واحدی دارید با تولید ظروف چینی آشنا شوید.
1-آماده سازی مواد اولیه 6-پخت بیسکوئیت 11-فرم دهی پرس
2-آماده سازی دوغاب 7-لعاب زنی 12-پخت لعاب
3-ریخته گری 8-ساخت دوغاب 13-دکور زنی
4-خشک کردن 9-فیلتر پرس 14-پخت دکور
5-قالب سازی 10-اکسترود کردن 15-درجه بندی
16-بسته بندی
فرایند تولید برطبق موارد زیر طبقه بندی می شود :
1-آماده سازی مواد اولیه :مواد اولیه سخت بدنه (فلدسپات وکوارتز)در آسیاب های گلوله ای نرم وتبدیل به دوغاب وپس ازتایید آزمایشگاه از نظر فرمول وویسکوزیته وسای ر مشخصات دوغاب روی سرند تخلیه شده ومواد خارجی سرند به بلانجرمنتقل میشوند.در بلانجرسایرمواد اولیه نرم اضافه می شوندودوغاب هم زده مشودتا به مشخصات فنی (ویسکوزیته
،چگالی و .....) فرمولاسیون مطلوب برسد .سپس بلانجرروی الک مغناطیسی تخلیه میشودتا مواد درشت یا آهنی آن جداشوددوغاب تصفیه شده جهت جاافتادن در مخازنی بمدت دوروز نگهداری می شود.
2-فرم دهی وریخته گری: دوغاب جاافتاده برای تولید ظروف بااشکال پیچیده مثل قوری ،گلدان و ...... در قالبهای گچی که در کارخانه ساخته می شود ریخته گری می کنند شکل خارجی ظروف مثل قالب وداخل آنها پراز مواد اولیه است پس از مدتی که جدار بیرونی ظروف خشک شد قالبها رابرگردانده درون قالبها راخالی میکنندوجدار باقیمانده پس از خشک شدن از قالب جدا شده وبرای خشک کردن وپخت فرستاده می شوند .ظروف دوارساده با ماشین نرم شکل داده می شود.برای تامین خمیر مورد نیاز ماشین فرم دوغاب را توسط ماشین پرس آبگیری می کنند وخمیر حاصل در دستگاه اکسترودر –استوانه هایی به قطر مورد نیاز ظروف به به نام کالباس تبدیل میشود-کالباس به طولهای مناسب بریده شده ودر دستگاه فرم دهی قرار میگیرد.طرز کار ماشین مثل چرخهای کوزه گری است.
3- پخت اولیه ولعاب زنی وپخت لعاب ظرووف پس از فرم دهی در تجهیزات خشک کن با دمنده هوای گرم قرار می گیرند .پس از خشک شدن ظروف خشک شده در کوره بیسکویت با دمای 1100 درجه سانتی گراد پخته وسپس برای لعاب زنی استفاده می شوند . لعاب به روش تولید دوغاب بدنه تولید شده وظروف تخت توسط پیستوله لعاب کاری شده وظروف با سطوح مخفی توسط غوطه وری در مخزن لعاب، لعاب کاری می شوند.پس از خشک شدن لعاب محصولات جهت پخت لعاب به کوره فرستاده میشوند وتا دمای 1300 درجه حرارت می بینند.محصول این مرحله چینی سفید نام دارد.
4- دکور زنی ومراحل تکمیلی: چینی سفید توسط عکس برگردان نسوز وقلم ورنگ تزئین می شود. به منظور تثبیت دکور پس از ظروف زنی دکور پخته می شوداین عمل توسط کوره دکور در دمای حدود 600 درجه انجام می شود .ظروف آماده درجه بندی ودسته بندی می شوندوجهت فروش به انبار محصول ارسال می شوند .لازم به توضیح است که
دوغاب اضافه وبرگشتی از قسمت لعاب پس از اینکه درصد مواد لازن آن تامین شدو به تایید آزمایشگاه رسیددوباره به مخازن نگهداری دوغاب اضافه میشود .همچنین قالب های گچی در فرآیند توسط قسمت قالب سازی موسوم به قالب مادر ساخته می شود.
مواد اولیه تولید ظروف چینی
مواد اوليه تشكيل دهنده چيني عبارتند از : كائولن ، فلدسپار ، سيليس ، بال كلي ، دولوميت ، كربنات كلسيم ، تالك ، اكسيد روي که به اختصار توضیحاتی می دهیم .
1- کائولن
كائولن يك اصطلاح اقتصادي است كه براي كانسارهاي رسي تقريباً سفيد به كار مي رود. اين كانسارها اغلب شامل كاني كائولينيت و يا فرآورده هاي بدست آمده از آن مي باشند. در گذشته اصطلاح خاك چيني به عنوان مترادف كائولن استفاده مي شد. نام كائولن از كلمه كائولينگ چيني به معناي تپه سفيد مشتق شده است که از آن خاك كائولن استخراج مي شده است .
كائولن از مجموعة كانيهاي رسي بوده و فرمول شيميايي آن H4Al2Si2O9 مي باشد .كاني هاي كائولن شامل كائولينيت، ديكيت، ناكريت و هالوزيت مي باشد. فراوان ترين كاني اين گروه كائولينيت مي باشد. همه اين كاني ها جزء كاني هاي آلومينو- سيليكات مي باشند كه در سيستم مونوكلينيك و يا تري كلينيك متبلور مي شوند. از مهم ترين خصوصيات كاني شناسي رس هاي كائولن نرمي و عدم سايندگي آنها مي باشد. سختي كائولن در مقياس موهر در حدود 2-5/2 مي باشد. اين نرمي در كاربردهاي صنعتي آن يك مزيت محسوب مي شود.
رس هاي كائولن اكثراً از آلتراسيون كاني هاي آلومينيوم سيليكات در نواحي گرم و مرطوب بوجود مي آيند. فلدسپات ها از جمله كاني هاي عمومي منشاء پيدايش آنها مي باشد. پلاژيوكلاز فلدسپارها (سديم يا پتاسيم) معمولاً در ابتدا كائولينه مي شوند. فلدسپارهاي پتاسيك به كندي آلتره شده و توليد كائولن هاي مخلوط با سريسيت دانه ريز، ايليت يا هيدروموسكويت مي كند.
به طور خلاصه خصوصيات مهم كائولن، كه مصارف متعدد آن را سبب شده است مي توان به صورت زير نام برد :
1- از نظر شيميايي در گستره وسيعي از تغييرات PH بدون تغيير مي ماند.
2- داشتن رنگ سفيد كه آن را به صورت ماده رنگي قابل استفاده مي سازد.
3- دارا بودن خاصيت پوششي بسيار خوب
4- نرمي و غير سايشي بودن آن
5- قابليت اندك هدايت جريان الكتريسيته و گرما
6- قيمت ارزان
کاربرد کائولن : مهمترین کاربردهای کائولن بعنوان رنگدانه (در كاغذ، پلاستیك، رنگ، لاستیك، چسب، بتونه و ...)، پلاستیک سازی (ایجاد سطح صاف، پایداری در جهات مختلف و مقاوم در برابر مواد شیمیایی)، کاغذ سازی، رنگ سازی، لاستیك سازی (پرکننده و افزایش مقاومت در برابر سایش و صلبیت)، سرامیک سازی، صنایع نسوز (حاوی درصد مناسب آلومین)، در صنایع شیمیایی بعنوان كاتالیزور، افزودنی سیمان، تولید زئولیت و سولفات آلومینیوم، فایبرگلاس، ظروف دارویی، حشرهكشها، غذای حیوانات و ... میتوان نام برد.
كائولن يا خاك چيني به رنگ سفيد بيشترين كاربرد را در توليد چيني و سراميك دارد.
کشورهای تولید کننده : آمريكا، روسيه، جمهوري چك و برزيل بزرگ ترين توليد كنندگان كائولن مي باشند.
2- فلدسپار
طبق نظر Deer در سال 1966 (Feldspar) از کلمه سوئدی Fied و Spath منشاء گرفته است. کاسل و وینگسون در سال 1960 به منشاء آلمانی Feldspar اشاره کرده اند بدین صورت که کلمه آلمانی Spar به هر ماده ای که شفاف و یا نیمه شفاف بوده و قابل بهره برداری باشد اطلاق می گردد.
کانی فلدسپات در حدود60% سنگهای پوسته جامد زمین را در بر می گیرند. بطوریکه 60% سنگهای آذرین، 30% سنگهای دگرگونی و 10% سنگهای رسوبی را فلدسپاتها اشغال کرده اند. فلدسپات ها بخشی از کانیهای سنگهای آذرین و به خصوص سنگهای آذرین اسیدی می باشند.
فلدسپاتها به سه گروه کلسیک، پتاسیک و سدیک تقسیمبندی میشوند. آنورتیت به فرمول شیمیایی (CaAl2Si2O8) فلدسپات نوع کلسیک است و آلبیت به فرمول شیمیایی (NaAlSi3O8) فلدسپات نوع سدیک و پتاسیم فلدسپات به فرمول شیمیایی (KAlSi3O8) فلدسپات نوع پتاسیک آن است.
خواص فیزیکی فلدسپاتها : رنگ فلدسپاتها تابع مواد فرعی موجود در آنها بوده و ممکن است به رنگهای سفید، خاکستری، قرمز، زرد، قهوه ایی، سبز و غیره باشد. سختی فلدسپاتها حدوداً 6 و وزن مخصوص آنها از 2.5 تا 2.75 متغیر است. همه فلدسپاتها دارای درخشندگی و جلای شیشه ای بوده و شکستگی صدفی دارند و به راحتی صیقل می شوند.
درجه ذوب فلدسپاتها به ترکیب شیمیایی آنها بستگی دارد. فلدسپاتهای پتاسیم دار در 1170 درجه سانتیگراد، فلدسپاتهای سدیم دار در 1100 درجه سانتیگراد و فلدسپاتهای کلسیم دار در 1550 درجه سانتیگراد ذوب می شوند. ذوب شدن فلدسپات پتاسیک غیر متجانس است زیرا هنگام ذوب شدن مایع SiO2 آزاد می شود و جامد لوسیت باقی می ماند. بنابراین فلدسپاتهای میانه مانند فلدسپاتهای پتاسیم- کلسیم دار درجه ذوب متغیری خواهند داشت که به مقدار عناصر کلسیم، سدیم و یا پتاسیم بستگی دارد.
انواع فلدسپاتها : کانی های گروه فلدسپات بسیار گوناگون هستند و با جانشینی یونهای مختلف به اسامی گوناگون نامگذاری می شوند مثلاً:
1-ارتوکلاز KALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم)
2-آلبیت NaALSi3O8 (وجود عنصر سدیم)
3-آنورتیت CaALSi3O8 (وجود عنصر کلسیم)
همچنین این کانی ها می توانند با اختلاط با یکدیگر کانی های جدیدی را تشکیل دهند که برخی از آنها عبارتند از:
1-میکروکلین KALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم و آلومینیم)
2-سانیدین (K,Na)ALSi3O8 (وجود عنصر پتاسیم، سدیم و آلومینیوم)
با توجه به ترکیب شیمیایی فلدسپاتها از نظر دارا بودن یونهای مختلف از قبیل پتاسیم، سدیم و کلسیم و همچنین نحوه تشکیل آنها از نظر درجه حرارت محیط می توان انواع آنها را در طبیعت به شرح زیر تقسیم نمود.
الف) فلدسپاتهای الکالن یا ارتوکلاز مثل میکروکلین و سانیدین
ب) فلدسپاتهای کالکوسدیک یا پلاژیوکلاز مثل آلبیت و آنورتیت
ج) فلدسپاتهای سنگین (هیالوفان)
موارد مصرف فلدسپاتها : آلکانی فلدسپاتها مصارف صنعتی فراوانی دارند، ولی کاربرد صنعتی پلاژیوکلازها اندک است. آلکانی فلدسپاتها همراه با گرانیتها، آپلیتها، آراسکیتها و رگههای کوارتز فلدسپات پیدا میشوند. آلکانی فلدسپاتها از پگماتیتها به روش نمک جوری جدا میشوند. در حالی که تهیه آنها از گرانیتها، آپلیتها و الاسکیتها به روش فلوتاسیون انجام میگیرد. میکاوتورمالین از جمله کانیهای مزاحم آنها به حساب میآیند.
از فلدسپات سدیک به سبب این که دمای ذوب پایین (cْ 115) چسبندگی مکم و سایر موارد در تهیه انواع لباسها و شیشه استفاده میکنند، حال آنکه فلدسپات پتاسیک در اکثر موارد به عنوان کمک ذوب و ماده اصلی سازنده ساختههای سرامیکی کاربرد دارد. از آن جا که میزان مصرف فلدسپات پتاسیک در سطح بالاتری قرار دارد، ارزش اقتصادی آن نیز از فلدسپات سدیک بیشتر است.
در حدود 65 درصد از آلکالی فلدسپاتها در صنایع شیشه سازی، 30 درصد در صنایع سرامیک و 5 درصد دیگر به عنوان پرکننده و دیگر موارد به مصرف میرسد. در صنایع شیشه سازی از فلدسپات برای تأمین آلومینیوم و سدیم مورد نیاز شیشه استفاده میشود. در ساخت انواع محصولات سرامیکی از آلکانی فلدسپات بهره میبرند.
کشورهای تولیدکننده : بیشترین تولید کننده فلدسپات در دنیا در سال 1990 ایتالیا با 1590000 تن و بعد از آن کشورهای آمریکا، شوروی ، فرانسه، آلمان، کره جنوبی و برزیل بوده اند. در ایران نیز میزان تولید در سال 1355 حدود 9000 تن و در سال 1382 بالغ بر 240000 تن بوده است.
3-سیلیکات سدیم
سيليكات سديم به صورت گلوله هاي شفاف، بدون آب و پودر شيشه يا پودر آبدار خريد و فروش ميشود. اين ماده در كنترل سايندگي لوله هاي آب و فرمول بندي لعاب و مينا بكار مي رود. انواع محلول مايع آن در صابونسازي، پاك كنندههاي صنعتي و عمومي، چسب، سيمانسازي، رنگ و پوشش، قالب ريختهگري، شناورسازي كانه، پايدارسازي پراكسيد و كنترل خوردگي در لوله هاي آب و پيش ماده سيليس مخلوط زئوليت كاربرد دارد.
سيليس تهنشين شده: از واكنش سيليكات سديم با اسيد سولفوريك يا اسيد كلريدريك طي شرايط مشخصي سيليس ته نشيني توليد مي شود كه بدليل خواصي از قبيل درخشندگي بسيار بالا و تخلخل كم از آن به عنوان پر كننده ريز دانه و ضد لغزش در لاستيك (لاستيك خودرو و كفپوش) PVC، پلي الفين، فيلم LDPE و جداكننده هاي ريز منفذي باتري هاي سربي، پخش كننده، حمل كننده و بسياري موارد ديگر استفاده ميشود.
4- کربنات کلسیم
کربنات کلسیم جامد سفید رنگی است که بطور فراوان در ترکیب صخرهها در تمام نقاط جهان یافت میشود. مهمترین کانیهای آن ، آراگونیت ، سنگ آهک ، ماربل و تراورتن است. به مقدار بسیار کم در آب حل میشود. اما در آبی که CO2 محلول داشته باشد، بطور کامل حل شده ، ایجاد کربنات کلسیم میکند. انحلال کربنات کلسیم در آبهای جاری که مقداری CO2 محلول دارند، باعث ایجاد سختی در آب میشود.
صابون در آبهای جاری بخوبی کف نمیکند، اما سختی حاصل از کربنات و بیکربنات کلسیم ، موقت بوده ، با جوشاندن آب رفع میشود. آستالاگمیت و آستالاگتیتهای درون غارها از واکنش سنگ آهک با آبهای حاوی CO2 ایجاد شده است. کربنات کلسیم به دو شکل کریستالی یافت میشود که کلسیت به شکل هگزا گونال و آراگونیت به صورت رومبو هیدرال است.
کاربردها : کربنات کلسیم در اثر حرارت با از دست دادن CO2 به آهک تبدیل میشود که از آن در کارهای ساختمانی ، در صنعت استخراج آهن و تولید فولاد بهعنوان کمک ذوب و برای تهیه کاربید کلسیم استفاده میشود. از آهک در کشاورزی برای اصلاح خاک و تنظیم PH آن استفاده میشود. کربنات کلسیم در پزشکی بهعنوان آنتی اسید برای خنثی کردن اسید معده بکار میرود. کربنات کلسیم یک ماده شیمیایی بیخطر یا بسیار کمخطر است که تنفس یا خوردن آن و یا تماس با پوست و چشم (البته در مدت زمان کم) خطری ایجاد نمیکند.
فرایند تولید ظروف چینی برای هتل ها و رستوران ها
انتخاب مواد اوليه معدني بال ميل نمودن مواد اوليه و تهيه دوغاب از آن - تهيه كيك توسط دستگاه فيلتر پرس – تهيه كالباس توسط دستگاه اكسترودر – فرم دهي قطعات توسط دستگاه فرمينگ – خشك كردن قطعات – ارسال قطعات به كوره بيسكويت با درجه حرارت C ۱۰۰۰ -۹۰۰ - لعاب زدن قطعات بيسكويت پس از خروج از كوره بيسكويت (در اين مرحله رنگ انتخابي يا دلخواه كه مايل هستند لعا ب مي زنند ) – ارسال قطعات بيسكويت لعاب خورده به كوره لعاب با درجه حرارتC۱۴۰۰وسيكل ۲۸ ساعت كنترل كيفي قطعات به درجه ۱و۲و۳ - دكور قطعات با عكس برگردان ( يا آرم هتل،رستوران ) ارسال قطعات دكور شده به كوره با درجه حرارتC ۹۰۰ –۸۵۰ - كنترل نهائي قطعات پس از خروج از كوره دكور – و بسته بندي سفال و سراميك يك پخت دارند زيرا توجيه اقتصادي براي دوبار پخت ندارد .
درپخت مرحله اول چيني شكل داده شده را بيسكويت مي نمايند بخاطر اينكه بعد از پخت حالت تردگرفته شود .
مهم ترين خاصيت بيسكويت آن است كه جذب آب دارد و از همين حالت استفاده مي شودكه موقع لعاب دادن لعاب را بخود بگيرد و فاكتور تشكيل دهنده ضخامت لعاب همين جذب آب بيسكويت مي باشد . وبهترين اين است كه تا ۲۴% جذب آب داشته باشد كه به پخت كوره وخواص مواد اوليه مصرفي بستگي دارد .
در مرحله دوم پخت كه پخت اصلي مي باشد بعد از لعاب خوردن مجددا وارد كوره لعاب مي شود و از زمانيكه وارد كوره مي شود ۵ مرحله طي مي شود .
۱. منطقه پيش گرم كن C ۳۰۰ تا ۲۰۰ درجه
۲. اكسيداسيون C ۱۱۵۰ تا ۱۰۰۰ درجه
۳. منطقه احيا ء يا جهنم C ۱۴۱۰ تا ۱۳۵۰ درجه
۴. منطقه خنثي ۰
۵. منطقه خنك كننده
نهايت از كوره كه بيرون مي آيد زير ۱۵۰ درجه مي باشد
آزمون در رابطه با چيني سفيد خروجي از كوره لعاب ( محصول نهائي)
۱. آزمون مقاومت در مقابل ضربه به ازاء هرميليمتر ضخامت ۲۲ % كيلو گرم نيرو بر سانتي متر مربع مقاومت داشته باشد
۲. آزمون سختي با استفاده از كاني آپاتيت با سختي ۵ موس و كشيدن آن به روي محصول هيچ خط و خراشي نيافتد .
۳. مقاومت در برابر تغيير دما تا C ۲۰۰ –۱۸۰ درجه باشد
۴. جذب آب بدنه پس از پخت لعاب صفرباشد
۵. پايداري و مقاوم در مقابل مواد شيميائي
۶. مقاوم در برابر تغيير رنگ و آتش سيگار
محصولات هارد پرسلان داراي سختي با لاي شفافيت و سفيدي با لاي لعاب ميباشد و در نوع هتلي به دليل ضخامت لبه هاي آن، مقاوم در مقابل ضربه بيشتر است و قابل استفاده در فر ، آون، ميكروويو ، ظرف شوئي مي باشد .
ويژ گي چيني درجه يك براي هتل ورستوران
• دفرمه نباشد
• لب كلفت داشته باشد
• مقاوم دربرابر ضربه ( به ازاء هر ميلي متر ضخامت ۲۲% كيلو گرم نيرو بر سانتي مترمربع )
• مقاوم در برابرتغيير رنگ و آتش سيگار .
• مقاوم در مقابل تغيير ناگهاني دما ۲۰۰ – ۱۸۰ درجه سانتي گراد
• وزن منا سب هر قطعه (سبك تر)
• شكل هندسي مناسب براي موارد مصرفي خاص
• ضد خش بودن
• پايداري دربرابر مواد شميائي
• شفاف و سفيد بودن لعاب
• جلاي لعاب
• سطح صاف و صيقلي (يكدست بدون موج)
• جذب آب صفر (در حالت چيني )
• قابل استفاده در فر، آون ، ميكرو ويو ، ظرف شوئي .
• بهتراست نوعي انتخاب وياطراحي شود كه بتوان تعداد زيادي را روي هم قرارداد بخصوص فنجان ها