کمیسیون ماده 5 (کمیسیون طرح تفصیلی) براساس ماده 97 قانون اصلاح پاره‌ای از موارد و الحاق مواد جدید به قانون شهرداری مصوب 1334 شمسی که در تاریخ 45/11/27 شمسی تصویب شورایعالی شهرسازی شده با هدف رعایت اصول شهرسازی، بررسی و تصویب نقشه‌های مربوط به امر شهرسازی تشکیل شده تصویب این قانون و تشکیل شورا، زمینه‌ای شد تا چند سال بعد، با تصویب قانون دیگری، شورایعالی شهرسازی و معماری ایران شکل گیرد با تصویب قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، این شورا به عنوان عالی‌ترین مرجع سیاست گذاری و تصویب ضوابط معماری و شهرسازی و طرح‌های جامع شهرهای کشور تعیین شد وفق ماده 5 این قانون، وظیفه بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری بر عهده کمیسیونی نهاده شد که از آن پس بعنوان کمیسیون ماده 5 شناخته شد که متن آن عبارت است از: ماده 5: بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری و تغییرات آن‌ها در هر استان که بوسیله کمیسیونی به ریاست استاندار و با عضویت رییس شورای شهرستان مربوطه، شهردار مربوطه، رییس سازمان مسکن و شهرسازی و مدیرکل میراث فرهنگی، رییس جهاد کشاورزی استان و نماینده مهندس مشاوری یا ارگان تهیه کننده طرح انجام می‌شود محل دبیرخانه در سازمان مسکن و شهرسازی استان و دبیر آن نیز معاون شهرسازی سازمان و شهرسازی استان باشد از نماینده نظام مهندسی استان، مدیرعامل آب و فاضلاب استان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، مدیر کل دفتر فنی استانداری، بدون حق رای دعوت می‌شود (آن قسمت از نقشه تفصیلی که به تایید انجمن شهر برسد برای شهرداری لازم الاجرا خواهد بود) تغییرات نقشه‌های تفصیلی اگر در اساس طرح جامع موثر باشد باید به تایید شورای عالی شهرسازی و معماری برسد اعضا آن شامل سازمان‌های حفاظت محیط زیست، میراث فرهنگی، برنامه و بودجه، پدافند غیرعامل، وزارت جهاد کشاورزی، دفاع، صمت، فرهنگ و ارشاد، کشور، نیرو می‌باشد(شهرداری تهران از آن مستثنی شد و در سال 1365 تبصره ماده 5 اصلاح گردید) و مقرر شد بررسی و تصویب و تغییرات آن در طرح تفصیلی تهران بر عهده کمیسیونی متشکل از نماینده تام الاختیار او و رییس شورای شهر تهران خواهد بود محل دبیرخانه کمیسیون، در شهرداری و دبیر آن شهرداری تهران یا نماینده او است. مطابق قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری مصوب 57/2/27، نقش اصلی کمیسیون ماده 5 عبارت است از تصویب طرح تفصیلی و تغییرات غیر اساسی آن و بررسی تغییرات اساسی و ارسال آن به شورایعالی شهرسازی و معماری برای تصویب نهایی آن‌ها است.